گردشگری ورزشی

ورزش يكي از فعاليتهاي مهم گردشگري هنگام گردش است و گردشگري و مسافرت نيز با انواع گوناگون ورزش همراه است، گردشگر كسي است كه براي مدتي ،دست كم يك شب و نه بيش از يك سال ،به كشوري غير از وطن يا محل سكونت معمولي خود مسافرت ميكند وهدف او كاركردن وپول درآوردن در آن كشور نيست.

گردشگر ورزشي ،بازديدكننده موقتي است كه حداقل 24 ساعت در محل رويداد اقامت مي كند و هدف اصلي او شركت در يك رويداد ورزشي است ودرعين حال ،جذابيتهاي ثانويه اي ممكن است وجود داشته باشد.

بررسي ها نشان مي دهند كه ازسال 1967 تا 1989،تمايل گردشگران براي شركت در ورزش 1300 درصد داشته است وشواهد زيادي نيز در اين زمينه وجود دارند. يك بررسي انجام شده در زمينه تعداد گردشگران دراستراليا ونيوزلند درسال 1996 نشان داد ،بيش از 3 درصد ازكل تعداد بازديدكنندگان ورزشي وتفريحي تشكيل داده بودند كه ميزان هزينه هاي آنها دراستراليا 234 تا 430 ميليون دلار بوده است. همچنين ،رويدادهاي بزرگ ورزشي مي تواند بر گسترش بازارهاي آينده گردشگري تاثيرگذار باشند اين كار از طريق جذب بازديدكنندگان به شهر يا كشوري انجام مي گيرد كه قبلا ازآن بازديد نكرده اند.

بعضي ازكشورها نيز در توسعه و كسب سود ازمحل گردشگري ورزشي بسيار موفق عملكرده اند در آمريكا. درآمد حاصل از رويدادهاي گردشگري 27 ميليارد درسال برآورد شده است وبيش از 75 ميليون آمريكايي بزرگسال (دوپنجم جمعيت آمريكا) بيان داشتند كه در پنج سال گذشته در يك رويداد ورزشي هنگام مسافرت چه به صورت تماشا گر يا شركت كننده حضور داشته اند.

ثابت شده است كه كشور ايران با توجه به بررسي هاي انجام شده،جز ده كشور اول جهان از نظر جذابيتهاي گردشگري است درصورتي كه سهم كشور ما از صنعت گردشگري جهان بسيار ناچيز است ،در واقع سهم گردشگري كشور از توليد ناخالص ملي برابر با 0/1 درصد است. با توجه به مرتبط بودن انتخاب محل براي گردشگري با فعاليت هاي ورزشي موجود در آن يكي از حيطه هايي كه مي توان با استفاده از آن گسترش گردشگري در كشور كمك كرد ،مسابقات ورويدادهاي ورزشي بين المللي است كه به دليل دامنه و گستردگي آن ،بالقوه مي تواند سبب جلب توجه تعداد زيادي گردشگر داخلي يا خارجي شود در حال حاضر ،تعداد مسابقات ورويدادهاي بين المللي ورزشي كه در كشور برگزار مي شود ،اندك است . يك علت اين امر،مي تواند سود دهي و بازدهي مالي پايين اين رويداد باشد. ازطرف ديگر،يكي از عامل هاي مهم در سود دهي و كسب بهره هاي اقتصادي از رويداد هاي بين المللي ورزشي ،گردشگري حاصل از آن است.از دغدغه هاي مهم بازار يا نوسازماندهندگان رويدادهاي بين المللي ورزشي بالا بردن ميزان استقبال بازديدكنندگان و تماشاگران از رويدادهاي ورزشي هنگام برنامه ريزي ،همچنين شناسايي علل و عاملهاي موثر بر جلب گردشگران يا دلايل ديگر،بازاريابي مناسبي براي جلب گردشگران به رويدادهاي بين المللي ورزشي  (چه گردشگران خارجي وچه داخلي) صورت نگرفته است (ياحداقل اطلاعات كافي در اين زمينه در دسترس نيستند) . اين مشكل باعث شده است،با وجود هزينه هاي هنگفتي كه سازمان تربيت بدني ،كميته ملي المپيك، فدراسيونها و ديگر نهاد هاي مرتبط با برگزاري رويدادهاي بين المللي ورزشي مي پردازند ،نتوانند از فايده هاي زياد توسعه گردشگري حاصل از اين رويدادهاي ورزشي بين المللي ،ميتوان به رههاي اقتصادي رويدادهاي و ملي را افزايش داد و از فايده هاي آن در همان بخش با بخشهاي ديگر بهره برد، آنچه در حال حاضر در ايران صورت نمي گيرد . يكي ازراههاي توسعه گردشگري ورزشی در هر مكاني ،تعيين شناسايي و استفاده از عاملهاي موثر بر توسعه آن است. علتها وعاملهاي فراواني وجود دارند كه بر قصد وميل گردشگران براي حضور در يك رويداد بين المللي ورزشي وانتخاب آن تاثير گذارند.

در این میان عامل های سوق دهنده اهميت ويژهاي دارند و در بسياري از تحقيقات مرتبط با عاملهاي موثر بر حضور گردشگران مورد توجه قرارگرفته اند . عاملهاي سوق دهنده به آن دسته ازعاملهاي اطلاق مي شود كه به دلايل گردشگران براي مسافرت مربوط بوده و به متغيرهايي مثل انگيزهها ،نيازها،علاقه ها،فرهنگ و ويژگيهاي مسافرت كنندگان مربوط است. نوگوواوديگران (1996) نيز متوجه شدند كه سلامتي و تندرستي و عشق به ورزش دو عامل سوق دهنده گردشگران ورزشي فعال محسوب مي شوند همچنين آنها متوجه شدند كه نيمرخ رواني شركت كنندگان در رويدادهاي ورزشي همگاني نسبت به رويدادهاي رقابتي متفاوت است .

نقش ورزش و توریسم ورزشی در توسعه صنعت گردشگری

صنعت گردشگری به عنوان یکی از راههای جدید و موثر تولید ثروت در اکثر کشورهای رو به توسعه و پیشرفته به شمار می آید و از این طریق درآمدهای هنگفتی را کسب می کنند.

  توریسم انواع مختلفی دارد که با سلایق و علایق افراد دسته بندی می شود مانند گردشگرانی که جهت دیدن جاذبه های طبیعی اقدام به سفر می کنند که به آن طبیت گردی یا اکوتوریسم می گویند ، برخی از گردشگران نیز جهت بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی شهرها و کشورهای مختلف به سفر می روند که گردشگر فرهنگی نام دارند، همچنین تعدادی از افراد به قصد مداوای بیماری خود با توجه به امکانات پزشکی مقصد یا تجدید روحیه با توجه به شرایط مساعد جوی مقصد به سفر می روند که توریسم سلامت نام دارد و … ، اما گونه دیگری از توریسم را می توان به عنوان توریسم ورزشی یاد کرد.

توریست ورزشی را شاید بتوان در عام ترین معنی به کسی گفت که جهت دیدن یا شرکت در مسابقات ورزشی بصورت انفرادی یا گروهی و یا درقالب تور ورزشی به شهر یا کشور دیگری سفر می کند.

توریسم ورزشی در برخی برهه های زمانی رونق بسیاری دارد ولی در زمان های دیگر نیز روال عادی خود را طی می کند. به عنوان مثال مسابقات جهانی ، المپیک و جام جهانی فوتبال که از مهم ترین رویدادهای ورزشی به شمار می آید و بصورت زمان بندی مشخص رخ می دهد سیل عظیمی از طرفداران تیمهای مختلف را به شهر یا کشور محل برگزاری مسابقات سرازیر می کند ، حضور این تعداد توریسم ورزشی در شهر یا کشور میزبان مسابقات منابع عظیم مالی را عاید آنها خواهد کرد ، مصداق این موارد را می توان به برگزاری مسابقات جام جهانی 1998 فرانسه و 2006 آلمان و مسابقات المپیک 2008 چین یا موارد دیگر یاد کرد که گروههای زیادی از هموطنان برای حمایت از تیم های ورزشی ایرانی به آن کشورها در قالب تورهای ورزشی سفر کردند. ویا به عنوان مثال یک نفر که به نیت دیدن مسابقات ورزشی مورد علاقه خود سفر می کند هزینه هایی را باید متقبل شود که از جمله می توان به تهیه بلیط رفت و برگشت ، رزرو محل اسکان در هتل یا اماکن اقامتی دیگر ، هزینه های ترانسفر در مقصد ، هزینه تهیه غذا و بلیط مسابقات ورزشی و سایر موار دیگر اشاره کرد که این باعث گردش مالی فراوانی می شود و اینگونه است که کشورهای مختلف جهان در جهت برگزاری مسابقات بین المللی و مهم ورزشی با یکدیگر به رقابت می پردازند و تمام توان خود را در این راه حتی چندین سال قبل از برگزاری مسابقات به کار می بندند ، هر چند برگزاری و آماده سازی اینگونه مسابقات برای آنها هزینه های زیادی را در بر داشته باشد اما برگشت درآمدی آن نیز قابل توجه خواهد بود .