هدف: بررسی میزان رعایت هنجارهای اجتماعی توسط دانش آموزان از ابعاد مختلف (هنجارهـای اجتماعی مربوط به خانواده، هنجارهاي اجتماعی مربوط به آموزشگاه یا مدرسه، هنجارهاي اجتماعی مربوط به جامعه)
تعداد سوال: 30
تعداد بعد: 3
شیوه نمره گذاری: دارد
تفسیر نتایج: دارد
روایی و پایایی: دارد
منبع: دارد
نوع فایل: Word 2007
همین الان دانلود کنید
قیمت: فقط 4500 تومان
هنجارهای اجتماعی شیوه های رفتاری معینی است که در گروه یا جامعه متد اول است وفرد در جریان زندگی خود آن را می آموزد به کار می بندد و نیز انتظاردارد که دیگرافرادگروه یاجامعه آنها را انجام دهنددرواقع رعایت کردن هنجاراجتماعی یا سازگاری . همنوایی با جامعه است.
ارزش و هنجار
دو مفهوم ارزش و هنجار از مفاهیم اصلی و اساسی جامعه شناسی می باشند. مطالعه و بحث در مورد ارزش و هنجار از دو جهت مهم می باشد. یکی اینکه در متون جامعه شناسی و در بین صاحب نظران علم جامعه شناسی فضای مفهومی آن کاملاً مشخص و متمایز نشده است. دوم اینکه در هر جامعه مرز بین افراد جامعه نیز مرز بین ارزش و هنجار نا مشخص و تفکیک و تمایز انها بسیار مشکل و نیاز به توجه ودقت کاملی دارد. در این گزارش برای روشن شدن بحث به تعریف مفهومی واژه ی ارزش ازدیدگاه های مختلف پرداخته می شود و در ادامه در مورد مفهوم هنجار و سپس ارتباط بین ارزش و هنجار اشاره می شود.
ارزش (Value)
گی روشه (1967)ارزش را شیوه ای از بودن یاعملی که یک شخص یا یک جمع به عنوان آرمان می شناسد و افراد یا رفتارهایی را که بدان نسبت داده می شوند مطلوب و مشخص می سازد. (زنجانی زاده – 1367 ، ص 76)
آلن بیرو ، ارزش را ، میزان توانایی یک شی ( اندیشه یا شخص ) در ارضای یک میل ، یک نیاز یک تمنای انسان می داند (ساروخانی – 1366)
اولسون (1991) ارزش ها را مجموعه ای از پنداشت های اساسی نسبت به آنچه پسندیده است می داند که تجلی عمیق ترین احساسات مشترک نسبت به جهان در جامعه هستند (چلبی ، 1375 ، ص 60)
برت رند (1958) ارزش ها را ، عقایدی در مورد این که موضوع ها یا رفتارها ، خوب ، بد ، مطلوب و نظایر اینها هستند یا نیستند ، مطرح می کند.
با توجه به تعاریف یادشده ، در می یابیم که هر جامعه ای ، مجموعه ای از اهداف ، نگرش ها ، عقاید و اموری که مهم تر از سایر امور هستندو برای اکثریت اجتماع مطلوب تلقی می گردد را می توان جزو ارزشها محسوب کرد و چون ارزشها امور مطلوب هستند همه به دنبال تحقق آنها می باشند و برای آن احترام خاصی قائل هستند.
کار کردهای اجتماعی ارزش ها
اهمیت ارزش ها در آن است که اساس ارزیابی ما را از پدیده ها و امور اطرافمان و رفتار ما را نسبت به جامعه تنظیم می کند. این ارزشها به رفتار رمز و جهت می دهند و آنهارا هدایت می کنند. ذیلاً به برخی از کارکردههای اجتماعی ارزشها اشاره می شود:
1- ارزش ها در جهت نیل به همبستگی عمل می کنند و وحدت و یگانگی را در جامعه بوجود می آورند.
2- ارزش ها درهر جامعه شیوه های مطلوب تفکر و رفتار در آنرا مشخص می کند.
3- ارزش ها باعث ایجاد نظم و هماهنگی در تعاملات اجتماعی بین افراد و جامعه می گردند.
4- ارزش ها باعث راهنمایی مردم در انتخاب و تحقق نقش ها ی اجتماعی می باشند.
5- ارزش ها به عنوان وسیله ای برای کنترل اجتماعی و فشار اجتماعی عمل می کند.
*************************
هنجار (Norm)
هنجار در اصطلاح دانش جامعه شناسی ، به یک الگوی رفتاری گفته می شود که روابط واکنش های اجتماعی را تنظیم می کند. اکثریت جامعه خودرا به آن پایبند می دانند و در صورتی که شخصی آن را رعایت نکند ، جامعه اورا مجازات می کند.
آلن بیرو هنجار را قانون یا اصلی می داند که باید راهبری یا هدایت یک رفتار را موجب می شود ( ساروخانی – 1366 ص 249)
بروس کوئن هنجار را الگوی رفتاری مشترک یا معیار های رفتاری می داند.(ثلاثی – 1370ص 74)
به طور کلی به رفتاری که به تدریج میان اعضای گروه و جامعه شکل می گیرد و در صورت رعایت نکردن آن ، فرد با مجازات روبرو می گردد یا باید و نیایدهایی که فرد در گروه یا جامعه ملزم به انجام آن می باشد در غیر اینصورت با مجازات روبه رو می گردد.
هنجارهای اجتماعی : رفتارهای معینی هستند که بر اساس ارزش های اجتماعی قرار دارند. ارزش های اجتماعی به تدریج بصورت هنجارهای اجتماعی در می آیندو با رعایت کردن آنها جامعه انتظام پیدا می کند .
هنجارهای اجتماعی شیوه های رفتاری معینی است که در گروه یا جامعه متداول است و فرد در جریان زندگی خود آنرا می آموزد و به کار می بندد و نیز انتظار دارد که دیگر افراد گروه یا جامعه آنرا انجام دهند.
رابطه ارزش و هنجار و رفتار
ارزش ها زمینه شکل گیری هنجارها را ایجاد می کنند و هنجار ها جنبه عینی و دستوری ارزش ها می باشند. ارزش ها جزء باورها هستند. هنجار ها ریشه در ارزش ها دارند. هنجار ها قاعده ی رفتار هستند. رفتارها ، عمل کردن مطابق آن قاعده ها ( هنجارها) می باشد. بنابر این بطور خلاصه بین ارزشها ، هنجارها و رفتارها رابطه زیر برقرار است.
ارزش ها Ó هنجارها Ó رفتارها
بطور مثال عبادت (ارزش ) Ó انسان باید به عبادت خداوند بپردازد ( هنجار ) Ó فرد نماز می خواند ( رفتار)
جدول مقایسه ارزش ها و هنجارها
|
ارزش ها |
هنجار ها ( الگوی عمل ) |
|
ذهنی هستند جزو تصورات کلی هستند الهام بخش هنجار ها هستند مسائل آرمانی را شامل می شوند منشاء همبستگی و وفاق اجتماعی اند |
عینی هستند جزو دستورالعمل های جزئی و رفتاری می باشند. جهت دهنده رفتارها می باشند. مسائل عینی و ملموس را شامل می شوند. به صورت عملی باعث تداوم و حیات اجتماعی می باشند. |
منابع و مآخذ:
1- بیرو آلن 1366- فرهنگ علوم اجتماعی – باقر ساروخانی – تهران – انتشارات کیهان
2- چلبی مسعود 1375- جامعه شناسی نظم- تهران