این پرسشنامه استاندارد از نوع فایل ورد و به همراه تمامی اطلاعات مربوط به نمره گذاری، تفسیر، روایی و پایایی و … در قالب جداول زیبا و آماده تکثیر ارائه گردیده است. پس از پرداخت موفق می توانید به صورت آنلاین اقدام به دانلود فایل مربوطه بپردازید.
هدف: شناسایی و تبیین راهبردهای یاددهی-یادگیری، متناسب با ویژگی‌های نسلی دانشجویان از ابعاد مختلف (راهبرد یاددهی-یادگیری الکترونیکی، راهبرد یاددهی-یادگیری پروژه‌محور، راهبرد یاددهی-یادگیری حل مسئله، راهبرد یاددهی-یادگیری خودراهبر، راهبرد یاددهی-یادگیری مبتنی بر دیالوگ، راهبرد یاددهی-یادگیری مشارکتی، راهبرد یاددهی-یادگیری بدیعه‌پردازی)
تعداد سوال: 48
تعداد بعد: 7
شیوه نمره گذاری: دارد
تفسیر نتایج: دارد
منبع: دارد
نوع فایل: Word 2007
همین الان دانلود کنید
قیمت: فقط 6500 تومان
بی‌گمان استفاده از راهبردهای یاددهی-یادگیری کارا و اثربخش در آموزش عالی ازجمله مهم‌ترین مؤلفه‌ها در پیشرفت تحصیلی دانشجویان است. از طرفی، کارایی و اثربخشی چنین راهبردهایی مرهون تناسب و سازگاری آنها با نیازها، علایق، مهارت‌ها و به‌طور کلی اقتضائات و ویژگی‌های نسلی دانشجویان است؛ از این رو، شناسایی و کاربست چنین راهبردهایی همواره یکی از دغدغه‌های اصلی ذی‌نفعان در نظام‌های آموزشی بوده است.
ویژگی‌های نسلی، نتیجۀ ذاتی تغییر و تحولات در سیر زمان است (سرگیونا[1]، 2020). پیرامون موضوع نسل و به تبع آن تفاوت‌های نسلی، مطالعات فراوانی صورت گرفته و نظریه‌های گوناگونی ارائه شده است. از نظر مید[2] (1394)، انقلاب‌های فناورانه و تحولات اجتماعی وسیع موجب گسستگی فرهنگی و نبودِ درک نسل‌ها از یکدیگر میشود. به تعبیر وی استمرار جامعه‌پذیری از نسل‌های پیشین به جدید هرگز کامل نیست، بلکه این تکرار همواره با انتقاد، نوآوری و رد جنبه‌های سنتی همراه است. کارل مانهایم[3] (1395) در نظریۀ ساختاری-تاریخی، هویت، علقه و موقعیت اجتماعی-تاریخی واحد را براساس تجارب مشترک از ویژگی‌های اصلی یک واحد نسلی برمی‌شمارد. به‌عبارتی، فرهنگ و علقه‌های تاریخی و اجتماعی عمومی جزء عناصر اصلی تعریف نسل ازنظر وی است.
اینگلهارت[4] در نظریۀ تحول ارزشی معتقد است: «برخلاف بزرگ‌سالان، افراد جوان مقاومت کمتری در برابر تغییر می‌کنند که این موجب تفاوت نسلی و گاه تعارض نسلی میشود». گیدنز[5] در نظریۀ سنت و تجدد، تفاوت نسلی را به معنای تفاوت دو نسل دیروز و امروز در آرمان‌ها، ارزش‌ها، باورها و سبک زندگی تعریف می‌کند (رحیمی و همکاران، 1390). ازنظر دیوید وایت[6] وقایع مهم و فراموش‌نشدنی، تغییر ناگهانی در ساختار جمعیت، شکل‌گیری فاصلۀ طبقاتی و باورپذیری جمعی از امور مقدس و ایدئولوژیک ازجمله عوامل مهم در شکل‌گیری هویت نسل جدید است (افضلی و همکاران، 1398). هیوز[7]، ویژگی‌های نسلی را متأثر از تجربیات، تعلقات، مرجع‌ها و اندیشه‌های مشترک افراد متولد در یک دورۀ زمانی خاص مقارن با یک رویداد تاریخی ویژه می‌داند (دلیس و سیلور[8]، 2021). ازنظر بالس[9] (1380)، ویژگی‌های نسلی مجموعه‌ای از ابژه‌های[10] معین اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و غیره متعلق به یک نسل است که آن را به‌خوبی درک کرده، با یکدیگر سهیم شده‌اند و به‌آهستگی بینشی دربارۀ واقعیت اجتماعی خود به وجود می‌آورند. ابژه‌های نسلی پدیده‌هایی هستند که برای ایجاد حس هویت نسلی به کار می‌روند. در یک جمع‌بندی کلی گفته میشود، ویژگی‌های نسلی ناظر بر صفات، نگرش‌ها، رفتارها، نیازها، علایق و مهارت‌های یک نسل و همچنین شرایط، امکانات و ظرفیت‌های موجود در زندگی آنهاست.
از دیدگاه دانشمندان علوم اجتماعی، نسل حاضر در فرآیند یک دگردیسی نسلی، دنیایی جدید با ارزش‌ها و هنجارهایی متفاوت برای خود آفریده‌اند و با هویتی نو اقتضائات خاص خود را می‌جویند (گلسپی[11]، 2020). تحولات جدید به‌ویژه در حوزه‌های تکنولوژیک زیست‌بوم آنها را به کلی دگرگون کرده است و سبکی نو از تعاملات آنها با جهان ارائه می‌دهد که اعقاب آنها حافظۀ مشترکی نسبت‌به آن ندارند (زابو[12] و همکاران، 2021). بومیان عصر دیجیتال با گذر از عصر صنعت به شبکه، سواد رسانه را همچون زبان مادری از کودکی آموخته‌‌اند و رها از هرگونه قید زمانی و مکانی تنها با چند کلیک ساده به آنچه می‌خواهند می‌رسند (هانگ و سانگ[13]، 2019). آنها با واژۀ «انتظار» بیگانه‌اند و پاسخ مسائل خود را در لحظه می‌خواهند؛ همچنین دنیای بدون اینترنت را نمی‌فهمند و جهان مجازی برایشان واقعی‌تر از هر واقعیتی است (ساچدوا و تریپاسی[14]، 2019).
نسل حاضر بسیاری از مسائل و چالش‌های گذشته را به‌راحتی در فعالیت‌های عادی و روزمرۀ خود از سر می‌گذراند. از تکرار و یکنواختی گریزان بوده و به‌دنبال تنوع و محیط‌های مهیّج و برانگیزاننده است (ویلالوز[15]، 2021). بنای باورهایش بیش از خواندن و شنیدن متکی بر دیدن و عمل‌کردن است. آنها باید ببینند، انجام دهند و باور کنند (کورنیاتی و آرون[16]، 2020). ساحت یادگیری‌شان فرای کلاس درس جهان‌‌‌شمول شده است (هرناندز[17] و همکاران، 2020). در معاشرات خود، رک، صریح و بی‌تکلف هستند و از هر آنچه مایۀ دیده‌شدن و جلوه‌نمایی است، به‌شدت استقبال می‌کنند. در پسِ ذهن نسل کنونی، سیاه‌وسفید مطلق جایی ندارد. آنها خاکستری می‌اندیشند و مسائل را طیف‌گونه می‌بینند. از منظر آنها اگر چیزی به ذهن می‌رسد، پس می‌توان آن را عملی کرد (اسکنرتز[18]، 2020). انجام فعالیت‌های علمی و عملی با رویکردی مشارکت‌جویانه و تعامل‌گرا مورد ترجیح و تأکید دانشجویان نسل امروز است و فضای مجازی امکان پیشبرد اهداف درسی را با چنین رویکردی برای آنها بسیار آسان کرده است (محمدی و همکاران، 1396). نسل دگر‌اندیش امروز با نگاهی هنری و زیباشناسانه به پدیده‌های پیرامونی در پی واقعی‌کردن رؤیاهای بلندپروازانه‌ای است که در ذهن خیال‌انگیز خود می‌پروراند. بسیاری از اختراعات و اکتشافات برگرفته از چنین اندیشه‌هایی است (دامایانتی[19] و همکاران، 2020).
نسل حاضر قائل به تعامل و گفتگو است و مطلق‌اندیشی و استبداد رأی جایی در اندیشۀ او ندارد (لوئیس[20]، 2021). تک‌صدایی استاد را در کلاس نمی‌پذیرد و با تفکری انتقادی نسبت به مسائل، هنجارها، ارزش‌ها و باورهای ایدئولوژیک را پس می‌زند. روحیه‌ای اجتماعی دارد، از معاشرت و مصاحبت با دیگران لذت می‌برد و برای دیده‌شدن از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند (واندربراگ و پیگر[21]، 2021). امروزه برای دانشجویانی که اطلاعات علمی خود را به‌آسانی از منابع متعدد و متنوع اخذ می‌کنند، دیگر استاد یگانه مرجع علمی نیست. آنها با روحیه‌ای استدلال طلب و کنجکاو در جستجوی کشف و تحلیل مسائل چالش‌برانگیز اطراف خود هستند (کیانی و همکاران، 1399). امروزه ارتقای توانمندی‌های فراشناختی دانشجویان آنها را به‌سمت خود‌آموزی، خود مدیریتی و خود نظارتی در امور سوق می‌دهد. به‌طوری که نسبت‌به کنترل بیرونی در انجام فعالیت‌ها روی خوشی نشان نمی‌دهند (خوش‌گفتار و خرازی، 1395).
به‌طور کلی مفاهیمی چون سواد رسانه‌ای و تفکر فنآورانه (کاستا[22] و همکاران، 2020)، تفکر انتقادی، پرسشگری، نواندیشی، صراحت لهجه و رک‌گویی، سنت‌گریزی (استدمن و براون[23]، 2020)، تعامل‌گرایی، آزاداندیشی، میل به ابراز وجود، جهان‌نگری، مشارکت‌جویی (رهبر و همکاران، 1399)، تمایل به گفت‌وشنود و مباحثه‌گری، استقلال‌جویی، تفکر خلاق و نوآفرینی (هرناندز و همکاران، 2020)، عمل‌گرایی، انحصارطلبی، خودراهبری (عباسی و همکاران، 1397)، ماجراجویی، هیجان‌دوستی، تنوع‌‌طلبی، خیال‌پردازی، برون‌گرایی، روحیۀ هنردوستی و زیباشناختی (باچلر و همکاران[24]، 2020) برخی از ویژگی‌های بارز دانشجویان نسل حاضر است که محققان بدان اشاره کرده‌اند.
حال در مواجهه با چنین ویژگی‌هایی، مسئلۀ اساسی آن است که آیا اتخاذ رویکردها و الگوهای گذشته در یاددهی-یادگیری، قادر به پاسخ‌گویی نیازها، علایق و مهارت‌های نسل حاضر و برقراری یک تعامل سازنده با آنهاست یا اینکه باید هم‌سو با مختصات زندگی آنها از طرح‌ها و شیوه‌های نوینی بهره گرفت. حضرت علی (ع) در این باره می‌فرمایند: لا تَقسِروا اَولادَکُم عَلى آدابِکُم، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمانٍ غَیرِ زَمانِکُم (ابن ابی الحدید، 1378ق): فرزندان خود را برای پیروی از آداب خود تحت‌فشار قرار ندهید؛ زیرا آنان در زمانی غیر از زمان شما زندگی می‌کنند.
راهبردهای یاددهی-یادگیری، رویکردها و جهت‌گیری‌های اصلی مدرسان در تربیت دانشجویان هستند و از جایگاه و نقشی بی‌بدیل در آموزش عالی برخوردارند؛ زیرا برنامه‌ریزی درسی در تعلیم‌وتربیت شایستۀ فراگیران، طرح پیشبرد جریان یاددهی‌ـ‌یادگیری است (کیخا و همکاران، 1398). بی‌گمان تدریس موفق و تحقق اهداف غایی آموزش عالی در گرو کیفیت و اثربخشی این راهبردهاست و بی‌توجهی به آن، هرگونه تلاش دیگری را در این زمینه نافرجام می‌گذارد (بابو[25]، 2019). به اعتقاد دانشمندان علوم تربیتی مدرسان مسلط بر روش‌های تدریس، موفق‌تر از کسانی هستند که تنها تکیه بر اطلاعات علمی خود دارند. راهبردهای یاددهی-یادگیری فی‌نفسه خوب یا بد نیستند، بلکه میزان اثربخشی و مطلوبیت آنها وابسته به موقعیت و شرایط موجود است. قدر مسلم ازجمله عوامل مهمی در اثربخشی راهبردهای یاددهی‌ـ‌یادگیری به‌عنوان اصلی‌ترین مجرای تأثیر و تأثر میان مربی و متربی، همسویی و تناسب آنها با ویژگی‌های نسلی است (شاتو و اروین[26]، ۲۰۱۷). از همین روست که مکاتب فلسفی معروفی همچون رفتارگرایی، شناخت‌گرایی، سازنده‌گرایی، انسان‌گرایی و غیره با وجود اختلاف‌نظر پیرامون راهبردهای یاددهی‌ـ‌یادگیری مطلوب و مقبول بر سر لزوم تناسب و تجانس میان آنها با ویژگی‌های نسلی فراگیران در هر دورۀ زمانی متفق‌القول‌اند (گریس[27] و همکاران، 2018). این مسئله در دورۀ کارشناسی که فراگیران در مرحلۀ رشد جوانی هستند و از تفاوت‌های نسلی بارزتری برخوردارند، اهمیتی دوچندان دارد.
به‌طور قطع، به‌کارگیری راهبردهای یاددهی‌ـ‌یادگیری براساس مؤلفه‌هایی متناسب با نیازها، رغبت‌ها و مهارت‌های دانشجویان، به خلق فرصت‌های متعدد و متنوع یادگیری و درنتیجه رشد و شکوفایی علمی آنها منجر میشود. در مقابل، عدم برازندگی و سازگاری فعالیت‌های درسی با ویژگی‌های نسلی دانشجویان پاسخ‌گوی نیازهای علمی آنان نبوده است و مایۀ بی‌انگیزگی در علم‌آموزی و افت تحصیلی آنها میشود (گریس و همکاران، 2018). متأسفانه امروزه شیوه‌های تدریس بسیاری از اساتید بی‌اطلاع یا بی‌تفاوت نسبت‌به این مسئله مبتنی بر الگوهایی است که تناسبی با ظرفیت‌ها، علایق و نیازهای دانشجویان ندارد. به‌یقین این نا‌آگاهی و بی‌توجهی مانعی جدی در استفادۀ بهینه از فرصت‌های آموزشی است. از طرفی، شناخت و کاربست راهبردهای مناسب، دربردارندۀ اعتلای حرفه‌ای مدرسان در یاددهی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان در یادگیری است. اکنون سؤال اساسی این است که ویژگی‌های نسلی دانشجویان امروز با کدام یک از راهبردهای یاددهی-یادگیری تناسب بیشتری دارد. پژوهشگران این موضوع را در ابعاد مختلفی بررسی کرده‌اند.
جعفری رستمی و واگذاری ریکنده (۱۳۹۴) در پژوهش خود نتیجه گرفتند، راهبردهای یاددهی ـ یادگیری متناسب با روحیات و قابلیت‌های نسل جدید، روش‌هایی همچون کاوشگری، ایفای نقش، گردش علمی، همیاری، حل مسئله، بدیعه‌پردازی، بارش مغزی، بحث گروهی، ساخت‌گرایی، پژوهش‌محور و فناورانه هستند. محبی امین و ربیعی (۱۳۹۴) در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که با توجه به باورها و ارزش‌های دانشجویان امروز، مدرسان باید از راهبردهای سنتی که فقط انتقال اطلاعات است، به‌سمت راهبردهای یاددهی ـ یادگیری فعال و جدید همچون مسئله‌مداری و مشکل‌گشایی حرکت کنند. عباسی کیانی و شمس مورکانی (۱۳۹۷) در تحقیقی نتیجه گرفتند که با توجه به ویژگی‌های دانشجویان در عصر فناوری، یاددهی-یادگیری سنتی کارآیی و اثربخشی خود را از دست داده و لازم است، شیوه‌های نوینی چون یادگیری از راه دور، مکاتبه‌ای، الکترونیکی، سیار، شبکه‌ای، برخط (آنلاین )، مادام‌العمر و شخصی‌سازی‌شده جایگزین آن شوند. اسوانزن[28] (۲۰۱۸) در تحقیقی نتیجه گرفت، برخی از ویژگی‌های نسل امروز (Z)، تفکر چهار بعدی، ارتباط‌گر با تصویر، عمل‌گرایی، دیجیتالی، ریسک‌پذیری، تفکر واگرا، مشارکت‌جویی و خیال‌پردازی است و بر این اساس راهبردهای یاددهی-یادگیری مبتنی بر فعالیت، مشاهده، عمل فکورانه، تحول‌گرایی، ساخت معنی، موقعیت، مشارکت، حل مسئله، پروژه، ارتباط‌گرایی، فناوری، پرس‌وجو، زیباشناسی، اکتشاف، آزمایش و خطا، انتقادگری، بازی، سرگرمی و نوآوری مناسب هستند. پراتر[29] (2020) در فصل 4 کتاب خود نتیجه می‌گیرد، تغییر عقاید، اولویت‌ها و انگیزه‌های دانشجویان امروز، اساتید را به‌سمت استفاده از روش‌هایی که به بهترین وجه ممکن متناسب با خصائص آنها باشد، ازجمله آموزش‌های فعال، الکترونیکی و گروهی پیش می‌برد. اریجی و تورانارا[30] (2020) در پژوهشی نتیجه گرفتند، روش‌های سنتی یاددهی-یادگیری به هیچ وجه با خصوصیات فراگیران امروز سازگاری ندارد و باید از روش‌های فعالی همچون مسئله‌محور، مبتنی بر پرس‌وجو، سازنده‌گرایی و الکترونیکی استفاده کرد. راهایو[31] (2020) در تحقیق خود نتیجه گرفت، یکی از مؤثرترین راهبردهای یاددهی-یادگیری متناسب با ویژگی‌های نسل جدید دانشجویان (نسل z) استفاده از رسانه‌های سمعی-بصری است.