پرسشنامه تعهد زناشویی (DCI) آدامز و جونز

اﻓﺮاد ﺗﻤﺎﻳﻞ زﻳﺎدي ﺑﻪ اﺣﺴﺎس ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ و دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﻲ ﺑﻮدن از ﺳﻮي دﻳﮕﺮان دارﻧﺪ و ازدواج ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻋﺸﻖ و ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ انجام می شود. با ﭘﻴﻤﺎن ازدواج، ارﺗﺒﺎﻃ و تعهد زناشویی  ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﻧﺴﺎﻧﻲ، اﻣﻨﻴﺘﻲ بی نظیر دارد. دیگر ارتباطات انسانی ممکن است یک بعد از اﺑﻌﺎد ﺣﻴﺎت را ﭘﻮﺷﺶ دﻫﻨﺪ، اﻣﺎ در ازدواج، اﺑﻌﺎدي ﻫﻤﭽﻮن ﺑﻌﺪﺟﺴﻤﻲ، ﻋﺎﻃﻔﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ذﻫﻨﻲ ﭘﻮﺷﺶ داده می شود و رابطه ی زیستی، اقتصادی، عاطفی، روانی –اجتماعی و معنوی بین زن و شوهر شکل می گیرد. به همین دلیل، یافتن همسر مناسب و ایجاد و حفظ یک رابطه ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺑﺎ وي ﻳﻜﻲ از مهم ﺗﺮﻳﻦ اﻫﺪاﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺮاد ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ آن باید ﺗﻼش  ﻛﻨﻨﺪ.

ﻋﺪم ﺗﻌﻬﺪ زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ ﻋﻮارض و ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻓﺮد، ﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻮاده و ﻫﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه ﻫﻤﺴﺮي ﻛﻪ ﺑﻲ وﻓﺎﻳﻲ دﻳﺪه اﺳﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد و آﻧﻬﺎ را دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﺼﺎب و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.

تعهد زناشویی قویترین و پایدارترین عامل ثبات زناشویی

تعهد ابعاد چندگانه ای دارد و دربرگیرنده ی دلایل شخصی، اخلاقی و اعتقادی به خصوصی است که شخص را به ادامه رابطه زناشویی پایبند می کند. هر ازدواج موفق حاوی سه رکن تعهد، جاذبه و تفاهم است که در این بین تعهد زناشویی قویترین و پایدارترین عامل پیش بینی کننده کیفیت و ثبات زناشویی است. تعهد بالا موجب می شود طرف مقابل سازگاری نشان دهد، از تلافی کردن اشتباه وی پرهیز کند و به شیوه ای پاسخ دهد که رابطه را ارتقا دهد. همچنین، افرادی با تعهد بالا به احتمال بیشتری نسبت به همتایان خود که تعهد پایین تری دارند از تمایلات خود به نفع بر آوردن تمایلات همسرشان می گذرند.

 

عوامل تاثیر گذار بر تعهد زناشویی

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮدي، زوﺟﻲ و ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺮ ﺗﻌﻬﺪ زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ می ﮔﺬارﻧﺪ. در ﻣﻴﺎن ﻋﻮاﻣﻞ زوﺟﻲ، ﺗﻌﺎرض ﻣﻴﺎن زوﺟﻴﻦ، رﺿﺎﻳﺖ زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ و ﻋشق، از منابع مهم تاثیر گذار بر تعهد است.  در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﻌﻀﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ روان دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮ روي ﺗﻌﻬﺪ زوج ﻫﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ گذار باشند. این عوامل کلی تر بوده و به نوعی خود در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ي ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ زوﺟﻲ اﺳﺖ. در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ، می توان به الگوی تعاملی مناسب زوجین اشاره کرد که یکی از عواملی است که بر تعهد زناشویی تاثیر می گذارد. الگوی ارتباطی، روش های برقراری تعامل در روابط زوجین و چگونگی برخورد با تعارض است.

عامل صمیمیت در تعهد زناشویی

صمیمیت یک مقوله بسیار مهم در ثبات و استحکام روابط زوج ها به شمار می رود و یکی از نیازهای زندگی زناشویی است همچنین از ویژگی های بارز یک ازدواج شاد و موفق نیز می باشد صمیمیت یک نزدیکی، تشابه و روابط شخصی عاشقانه یا هیجانی با شخص دیگر است که مستلزم شناخت و درک عمیق از فرد دیگر و همینطور بیان افکار و احساساتی است که نشانه تشابه با یکدیگر است.

صمیمیت در ازدواج با ارزش است زیرا تعهد زوجین به ثبات رابطه را محکم میکند و به طور مثبتی با سازگاری و رضایت زناشویی همراه است. در واقع تعهد زناشویی و صمیمیت بخش حیاتی یک ازدواج موفق می باشند. بدین معنا که زوجین برای خلق آینده ای مشترک تلاش میکنند و به وقت بحران و تعارض در کنار هم باقی می مانند.

تعهد در ارتباط زناشویی بطور فزاینده مربوط به تنظیم زناشویی می باشد. با زیر پا گذاشتن این عهد و پیمان، با پدیده آسیب زایی به نام خیانت زناشویی (پیمان شکنی) مواجه خواهیم شدکه مانند بسیاری از پدیده های اجتماعی، رویدادی چند بعدی می باشد و از عوامل دیگر سبک دلبستگی، خودکنترلی می باشد.

 

عامل سبک دلبستگی در زندگی زناشویی

سبک دلبستگی افراد یکی از مهم ترین عوامل موثر در تعاملات بین فردی خواهد بود. لاجرم سبک دلبستگی یکی از عوامل شخصی اثرگذار بر تعهد زناشویی و کم و کیف آن خواهد بود و از جمله متغیرهای است که در گزینش همسر موثر بوده و نقش تنظیم کنندهای در روابط عاشقانه و شاید مشکلات زناشویی ایجاد می کند.

تحقیقات در زمینه ی دلبستگی نشان دهنده ی این است که دلبستگی نقش مهمی را در پیوندهای بزرگسالان نظیر روابط عاشقانه و روابط زناشویی ایفا می کند.

 عامل خودکنترلی در تعهد زناشویی

خودکنترلی، مراقبتی درونی است که بر اساس آن وظایف محوله انجام و رفتارهای نا هنجار و غیر معمول و غیر قانونی ترک می شود. بنابراین مهارت خودکنترلی بازتاب رشد خویشتن است برای اینکه فردی بتواند رفتارش را کنترل کند باید این نکته را که او عامل یک رفتار است را درک کند و متوجه باشد که رفتار و پیامد آن حاصل عملی است که او تا حدی می تواند بر آن کنترل داشته باشد.

تاثیر رفتار مراقبتی بر روابط عاشقانه

رفتار مراقبتی، رفتاری است که با هدف فراهم کردن حمایت و پشتیبانی از افراد نیازمند به کمک برای مدتی طولانی یا به طور موقت انجام می شود تا علاوه بر اینکه باعث کاهش احساس رنج در آنها می شود، در مقابل آسیب نیز از آنها حمایت و به رشد و تحول شان کمک کند. افراد زمانی که رشد می یابند، از مراقبین دوره کودکی خود به عنوان چهره های اولیه دلبستگی چشم پوشی کرده و روابط صمیمانه خود را به خارج از خانواده نظير شریک عشقی گسترس می دهند.

رفتارهای مراقبتی در زوجین می تواند روابط عاشقانه آنها را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال زمانی که یکی از زوجین درباره نگرانی های شخصی صحبت می کند و دیگری رفتار حمایتی حمایتگر نشان می دهد، احساس بهزيستي هيجاني و خلق مثبت در فرد دريافت كننده مراقبت بلافاصله افزايش مي يابد.

تاثیر تعهد زناشویی بر حفظ ازدواج و طلاق

طبق تحقیقات صورت گرفته، تعهد زناشویی دومین عامل حفظ کننده ازدواج و فقدان آن مهم ترین عامل مؤثر در بروز طلاق به شمار می آید.

تعهد زناشویی را می توان احساس تداومی که در جاذبه و محدودیت ها پیدا می شود تعریف کرد، تعهد ماهیت وابستگی فرد در رابطه را نشان می دهد، اینکه فرد در رابطه چقدر احساس امنیت می کند و تا چه حد احساس می کند که رابطه در دراز مدت ارزشمند است.

تعهد به این معناست که فرد همسرش را دوست دارد، به او وفادار است و از انتخاب همسری دیگر به هر شکل و شمایلی که باشد اجتناب می کند.